صحبت هایی برای اتصال بورس ایران به بورس جهانی شنیده می شود که بعضی از کارشناسان این نظر را دارند که عضویت ایران در آیسکو (سازمان بینالمللی کمیسیونهای اوراق بهادار) به معنای اتصال بورس ایران به دیگر بورسهای جهانی امکان پذیر است ولی عده ای دیگر،متفاوت بودن الگوی اقتصادی ایران با جهان را عاملی بر انجانم نشدن آن می دانند.
مسعود کرباسیان وزیر اقتصاد و دارایی، الویت اقتصاد کشور را در حذف بنگاهداری بانک ها میداند و معتقد است اتصال بورس ایران به بورس های جهانی، می تواند رونقی در بازار سرمایه به وجود بیاورد. بازار سرمایه ایران، تا این زمان عملکرد ضعیفی از خود نشان داده ولی بعضی از کارشناسان معتقد اند که با ملحق شدن ایران به عنوان عضو عادی در آیسکو، زمینه اتصال بورس ایران به دیگر بورسهای جهانی فراهم می شود.
اقتصاد ایران با بازارهای جهانی شباهت ندارد
همایون دارابی درباره بعضی از اظهارات وزیر اقتصاد مبنی بر اتصال بورس ایران به بورس جهانی گفت: ملحق شدن بورس ایران به بورس جهانی غیرممکن می باشد زیرا مقررات و دستور العملهای اقتصاد ایران با بازارهای جهانی شباهت ندارد و بنگاه های اقتصادی از نظر حسابرسی و استانداردهای حاکمیتی و شرکتی، فاصله بسیاری با بازارهای جهانی دارند. وی همچنین افزود: دادگاه های ایران از لحاظ قوانین بینالملل، توانایی کافی برای دفاع از سهامداران خارجی ندارد،پس حاکمیت شرکتی در شرکتهای ایران، اطمینان نسبی را از حقوق سهامداران خارجی در بنگاه ها ایجاد نمی نماید.
طبق گفته این کارشناس بازار سرمایه، عرضه سهام ایرانی در بورسهای خارجی تقریبا سیزده سال پیش در اجرای اصل ۴۴ گنجانده شد ولی به علت نبود شفافیت در حسابهای مالی و همچنین فاصله از استانداردهای جهانی به سمت اجرا نرفت.
دارابی، همچنین یادآورشد: نقل و انتقالات وجه از بانک ها با مشکلاتی مواجه است و تا موقعی که این مشکلات برطرف نشودو شعبههای بانک های خارجی در ایران تاسیس نگردد نمی توان ارتباط مالی خوبی با دنیا ایجاد کرد.
طبق گفته دارابی، حسابرسی رسمی باید در ایران به وجود بیاید و اطمینان نسبی از ثبات ارزی ایران و یا مدل حاکمیت بازار ارز حاصل گردد تابتوان با دنیا ارتباط برقرار کرد . این کارشناس عقیده دارد که، اصول حاکمیت شرکتی باید در شرکتهای داخلی پذیرفته شود، که متاسفانه تا کنون حقوق سهامداران در مجامع بین المللی به خوبی رعایت نشده و این قضیه تا جایی پیش رفته است که حتی بنگاه ها را تا مرز ورشکستگی برده است.
الزامی بودن ارز تک نرخی برای بازار بورس
امیر نجومی کارشناس بازار سرمایه، در این باره عنوان کرد: هنگامی که بورس ایران به بورس جهانی متصل گردد امکان خرید سهام ایرانی و خارجی برای هرشخصی که در هرم اتصال بورسها قراردارد، فراهم میگردد و به صورت فوری میتوانند مبلغ پرداختی برای سهام را پراخت کنند.
نجومی یادآور شد: اتصال بورس ایران به دیگر بورس ها فقط در زمانی امکان پذیر می باشد که سیاست ارز تک نرخی، اجرا گردد و نیز بازار ارز بهبود یابد در غیر این حالت از نظر تئوری و عملیاتی توجیه عقلانی نخواهد داشت. این کارشناس بازار سرمایه افزود : سیاستهای ارز تک نرخی اگر اجرا شوند در پی آن بقیه مشکلات هم به صورت خودجوش رفع می گردد و دغدغه ای ایجاد نمی شود.
بنا به گفته نجومی، گاهی نقل و انتقال وجوه، به عنوان یک دل نگرانی در اتصال بورس ایران با سایر بورس ها یاد میشود ولی با انعقاد تفاهم نامه های نظام ارزی ونیز توافق بین بانکهای عامل، به راحتی این موضوع میسر می شود. وی در رابطه با افزایش سرمایهگذاری به واسطه این اتصال،عنوان کرد: هنگامی که بورس ایران با دیگر بورس های جهان ادغام گردد اثر روانی مثبتی ایجاد میشود و بازار سرمایه عمق بیشتری به دست می آورد، در نتیجه تعداد مشارکت سرمایهداران هم افزایش پیدا میکند.
طبق این گزارش، شاپور محمدی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار، معتقد است که عضویت ایران در آیسکو به عنوان عضوعادی، فرصتهای زیادی در جذب سرمایه گذاری در کشور ایجاد میکند که این ملحق شدن ، موجب تامین مالی بیشتر شرکتها و رونق فضای بازار سرمایه کشور می گردد که شاید در کوتاه مدت حضور آن به خوبی احساس نشود ولی در بلند مدت تاثیر مثبتی بر زندگی افراد دارد.