منظور از ترخیص کالا چیست؟
افزایش جمعیت، پیشرفت در دانش بشری، گذشت زمان و انقلاب صنعتی، مواردی است که باعث شد انسان برای حل مشکلات خود و پاسخگویی به نیاز های موقت و دائمی به فکر راه های جدید باشد. یکی از این راه ها ارتباط با مردم سرزمین هایی بود که در فاصله مکانی دور تری زندگی می کردند، استفاده از محصولات کشور دور و به کار گرفتن تولیدات مردم سرزمین های مختلف راهی بود که می توانست به بسیاری از نیاز های بشری پاسخ گوید. برای ایجاد این ارتباط و تبادل محصولات نیاز به هموار کردن راه ها و استفاده از وسایل مختلف برای حمل و نقل بود.
راه‌‌های زمینی، هوایی و دریایی و استفاده از وسایل حمل و نقل متناسب با این راه ها چیزی بود که از گذشته ایجاد شد و به مرور زمان پیشرفت کرد و به حالت امروزی درآمد. قوانین مختلف برای آن وضع شد و مراحل مختلف کار به طور مناسب تعیین شد.
فرآیند ترخیص کالا
ترخیص کالا فرآیندی است که توسط یک فرد یا شرکت انجام شده و کالای مورد نظر به دست صاحب کالا می رسد. هنگامی که یک کالا توسط شخص از کشور دیگری خریداری می شود و به اصطلاح وارد کشور خریدار می شود نیاز است که در هنگام ورود کالا قوانین گمرکی روی آن اعمال شده و به اصطلاح کالا ترخیص شده و به دست خریدار برسد. شایان ذکر است ترخیص کالا تنها برای واردات کالا انجام نمی‌شود و فرایند صادرات نیز در این حیطه قرار می‌گیرد. عملیات ترخیص طی سپری کردن فرایندهایی از جمله بیمه، مالیات، حقوق گمرکی، سود بازرگانی و … قابل انجام است.
ترخیص کالا یک پروسه قانونی است که توسط شخصی به نام ترخیص کار گمرک انجام می شود. ترخیص کار گمرک در واقع نماینده انتخاب شده توسط خریدار است که به عنوان نماینده ی قانونی صاحب کالا وظیفه انجام عملیات لازم برای وارد کردن کالا به کشور خریدار را دارد. این عملیات در گمرک برای صادرات و واردات کالا انجام می شود.بسیاری از ترخیص کاران در حوزه هایی چون صنایع فلزی ، شیمیایی و ماشین آلات و مواد اولیه به تخصص رسیده اند. ترخیص کاران معمولا در گمرکات بنادر و فرودگاه ها و یا مناطق آزاد متمرکز و مستقر می شوند.
بعد از آن که فرایند ترخیص کالا توسط ترخیص کار گمرک انجام شد و تمام فرایندهای گمرکی اعمال گردید، کالا از گمرک خارج شده و به صورت قانونی می توان آن را خرید و فروش کرد. عملیات گمرکی شامل آماده کردن و به ثبت رساندن سند ها می باشد، این کار ممکن است در دفاتر و به صورت فیزیکی انجام شود و یا به صورت الکترونیک انجام شود. محاسبه کردن مالیات کالا در نظر گرفتن سود بازرگانی و حق و حقوق گمرکی و دیگر موارد در این مرحله انجام می شود.
تمام این موارد خدماتی است که در یک گمرک و با همکاری کارمندان گمرک و ترخیص کار کالا انجام می شود تا کالا به راحتی به دست خریدار برسد. امروزه شرکت های بازرگانی کار را برای خریداران کالا بسیار آسان کرده اند و به عنوان ترخیص کار گمرک و مسلط به تمام قوانین گمرکی و با اختیاراتی که در امور بازرگانی دارند، ترخیص کالا را برای متقاضیان انجام می دهند.
به دلیل اینکه ترخیص کالا یک روال قانونی است و باید به تمام قوانین گمرکی آشنایی داشت، پیشنهاد می شود که خریداران کالا از کشور های دیگر این کار را به دست ترخیص کار گمرک با تجربه بسپارند تا روال قانونی طی شود و برای خریدار کالا در مراحل معامله محصول وارداتی خود، مشکلی پیش نیاید.
امروزه ترخیص کالا از بسیاری از بنادر و شهر های کشور انجام می شود، ترخیص کالا از بندر عباس، از گمرک غرب، از گمرک امام خمینی و ترخیص کالا از گمرک شهریار از مواردی است که می توان به آن اشاره کرد.
ترخیص کار گمرک کیست و چرا باید امور ترخیص کالای خود را به او بسپارید؟
ترخیص کار گمرک باید به قوانین و بخشنامه های گمرکی و بازرگانی مسلط باشد و همچنین با حضور مداوم در گمرکاتی که فعال هستند بتواند کالاهای تخصصی وارداتی و صادراتی صاحبان کالا را با کمترین هزینه و سریع ترین زمان ممکن ترخیص نماید.
حق العمل کار گمرگی
حق العمل کار گمرک باید دارای سوابق اجرایی در گمرکات باشد و با در اختیار داشتن نیروهای کارآزموده می تواند به عنوان مشاور امور گمرکی خدمات ترخیص کالا را بصورت نامحدود طبق قوانین گمرکی به صاحبان کالا ارائه نماید.
شخصی که بدون پروانه کارگزاری از گمرک ایران با وکالتنامه تشریفات ترخیص کالا را انجام میدهد، جهت فعالیت امور گمرکی دارای محدودیت های می باشد که در قانون امور گمرکی مشخص گردیده است .
شرایط تبدیل یک ترخیص کار گمرک به یک حق العمل کار گمرک
- سن ۲۵ سال و بالاتر
- نداشتن سابقه کیفری و عدم وجود سوابق قاچاق کالا در گمرک
- حداقل مدرک تحصیلی فوق دیپلم امور گمرکی ، یا لیسانس و بالاتر در سایر
- عدم اشتغال دولتی
- پذیرش در امتحان قانون امور گمرکی و آئین‌نامه‌های آن
- داشتن کارت بازرگانی
وظایف یک ترخیص کار
- مشاوره رایگان جهت تعیین تعرفه و ارزش کالاهای وارداتی و صادراتی
- اطلاعات جامع از قوانین امور گمرکی ، بازرگانی و به روز بودن بخشنامه های صادره
- تسلط بر سیستم اظهار از راه دور گمرک و حضور دائم نیروهای با تجربه در گمرکات تخصصی
- ارائه صورتحساب به همراه فیش های پرداختی و هزینه های گمرکی
- ترخیص کالا در کوتاهترین زمان و کمترین هزینه
- پیگیری مراحل اخذ مجوز کالاهای وارداتی و صادراتی
- در استانهای که گمرکات تخصصی وجود دارد و فعالیت ترخیص کالا (واردات-صادرات)انجام میدهند حتما دارای دفتر کار مستقر و کارمندان فعال و مورد اعتماد باشند.
- حق العمل کار امین صاحب کالا می باشد و حق افشاء هیچگونه اطلاعات و اسنادی را از کالاهای وارداتی و صادراتی ندارد.
هزینه های گمرکی در ترخیص کالا
هزینه های گمرکی وجوهی هستند که جهت بعضی از خدمات گمرکی مثل تخلیه، بارگیری یا باربری یا بارچینی و انبارداری ، آزمایشگاه، کارشناسی کالا، بدرقه باید پرداخت شود.
اهمیت گواهی بازرسی در ترخیص کالا
گواهی بازرسی یک سندی است که عموما برای واردات کالاهایی مانند محصولات گوشتی، کالاهای فاسدشدنی و تجهیزات صنعتی لازم است. این سند شرایط و مشخصات مناسب و همچنین حجم اعلام شده هنگام خروج از بندر را نشان می دهد.
گواهی های بازرسی بر دو نوع می باشد:
1.گواهی بازرسی پیش از حمل( PSI)
در این نوع گواهی خریدار می تواند اطمینان حاصل نماید، کالای تحویل داده شده به متصدی حمل و نقل یا شرکت کننده با قرارداد فروش از لحاظ کمی و کیفی منطبق می باشد.
2. گواهی بازرسی کالا در مبدا (COI)
برای ترخیص کالاهایی که استاندارد اجباری لازم دارند نیاز به گواهی بازرسی در مبدا می باشد یعنی این کالاها باید یکی از استانداردهای بین المللی منطبق را داشته باشند. نمونه برداری یکی از موارد بازرسی COI می باشد.
قبض انبار و اهمیت آن در ترخیص کالا
قبض انبار یا قبض رسید و تحویل کالا به انبار سندی است که تحویل گیرنده کالا (انباردار) به موجب آن تحویل یا رسید کالایی را با مشخصات خاصی ازتحویل گیرنده درتاریخ ورود معینی گواهی می نماید. در قبض انبار موارد زیر ذکر می شود:
- شماره ردیف دفترانبار
- شماره بارنامه
- مرز ورودی
- شماره قبض انبار
- شماره انبار
- شرکت حمل کننده
- نام صاحب کالا
- علامت کالا
- نوع کالا
- نوع بسته
- تعداد
- وزن کالا یا ظرف
- تاریخ تحویل کالا
تعریف گروپاژ در ترخیص کالا
اگر که کانتینر حمل کالا در اختیار وارد کننده نباشد و کانتینر حمل کالا مشترک با بار دیگر وارد کنندگان باشد ، به اصطلاح حمل کالای شما گروپاژ خواهد بود.
اگر مقدار و حجم کالا کمتر از مقدار فضای یک کانتیز باشد بهتر است کالای واردکننده با کالای دیگران به صورت مشترک در یک کانتینر باشد زیرا هزینه حمل را پایین می آورد اما زمان حمل بیشتر طول می کشد.
اسناد مهمی که برای واردات و ترخیص کالا مورد نیاز است
- فاکتور (invoice)
- پیش فاکتور (proforma invoice )
- فهرست عدل بندی( packing)
- قبض انبار
- ترخیصیه
- بارنامه
- مانیفست
- گواهی مبدا
- ثبت سفارش
- کارت حق العمل کاری
- کارت بازرگانی
- گواهی بازرسی
مراحل ترخیص کالا
ابتدا کالا توسط شخصی که مسئول حمل و نقل است وارد گمرک کشور مقصد می شود، محموله در انباری که متعلق به گمرک است انبار می شود تا مراحل قانونی مرتبط با آن انجام شود.
اسنادی توسط فروشنده برای خریدار ارسال می شود و این امکان ایجاد می شود تا ترخیص کار گمرک، که نماینده قانونی خریدار محموله می باشد، بتواند رسید انبار و ترخیص کالا را دریافت کند.
یک سری از اقدامات که جزء وظایف ترخیص کار گمرک است باید از قبل انجام شود تا بتواند در هنگام حضور در گمرک باری را که برای ترخیص در انبار گمرک نگه داری شده است به صورت قانونی ترخیص کند. از جمله این وظایف، اقدامات قبل از اظهار و وارد کردن اطلاعات لازم به سیستم اینترنتی گمرک می باشد.
بعد از انجام آن ترخیص کار گمرک باید با در دست داشتن سند های خرید و فروش و واردات کالا و وکالت نامه قانونی مرتبط با خود، در گمرک حضور یابد تا مراحل گمرکی انجام شود.
قوانین گمرک برای ترخیص کالا و اقداماتی که انجام می شود بسته به نوع کالا و روند واردات و صادرات متفاوت خواهد بود.
ترخیص کالا در ایران
ترخیص کالا در کشور ایران بر اساس قوانین خاصی صورت می گیرد، ترخیص کالا در ایران به مفهوم آماده سازی برای انجام ترخیص می بایست یک سری مجوز ها برای کالا گرفته شود. این مجوز ها به اضافه اسناد و مدارک مرتبط با خرید کالا، اجازه ترخیص کالا را فراهم می کند.
از جمله این مجوز ها عبارتند از:
- مجوز استاندارد
- بهداشت
- وزارت ارشاد و کانون پرورش فکری کودکان
- سازمان انرژی اتمی
- وزارت ارتباطات و مخابرات
- مبارزه با مواد مخدر
- قرنطینه مرزی
- قرنطینه نباتی و مجوز وزارت راه
مجوز راه مرتبط است با کالاهایی که با ناوگان غیر ایرانی جا به جا می شود در این صورت می بایست مبلغی معادل ۱۰ درصد کرایه حمل و نقل را پرداخت کرد.
قسمتی از فرآیند ترخیص کالا، ارسال کالای مربوطه به مقصد نهایی آن در کشور مقصد می باشد.ترخیص کار گمرک موظف است روند ترخیص کالا را در حیطه وظایف خود به طور کامل به انجام برساند.
مجوزها در خصوص ترخیص کالا
مجوز استاندارد اجباری
کالاهایی که از نظر تعداد کمتر از 5 عدد و از لحاظ ارزش کمتر از 0333 دلار باشند از گرفتن مجوز استاندارد معاف می شوند البته در صورت روال و تکرار این واردات از آن جلوگیری خواهد شد .
صادرات کالا برای صادر کنندگان برتر و تولید کنندگان دارای پروانه استاندارد به این مجوز نیاز ندارد. کالای ترخیص شده به جهت ورود موقت نیازی به مجوز استاندارد ندارد.
مجوز وزارت راه یا مجوز حمل کالا
این مجوز در خصوص محموله هایی که با ناوگان غیر ایرانی حمل شده باشند منظور می گردد و شامل ده درصد کرایه حمل کالا از مبدا تا گمرک مورد نظر می باشد.
مجوز قرنطینه
مجوز قرنطینه به دو دسته قرنطینه نباتی و قرنطینه حیوانی تقسیم می شود.
مجوز بهداشت
جهت واردات و ترخیص کالاهای مواد غذایی و لوازم آرایشی و بهداشتی نیاز به مجوز واردات از بهداشت می باشد.
مجوز ارشاد
جهت ورود ماشین آلات چاپ به کشور مجوز این وزارتخانه ضرورت می یابد.
مجوز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
برای واردات اسباب بازی نیاز به این مجوز داریم، واحد های صدور مجوز اسباب بازی در تهران ، بوشهر و خوزستان و هرمزگان مستقراند.
مجوز سازمان انرژی اتمی
جهت واردات و ترخیص کالا هایی از جمله رادیو داروها، ترخیص قراضه و ضایعات چدن، فولاد ، ترخیص شمش های ضایعاتی، ترخیص قراضه مس، ترخیص قراضه و ضایعات نیکل ترخیص قراضه و ضایعات آلومینیوم، سرب، روی، قلع،ترخیص ماشین های مجهز به لیزر ،ترخیص دستگاه های گیرنده و فرستنده تلفن همراه،ترخیص بی سیم ها، ترخیص لامپ های ماوراء بنفش، ترخیص دستگاه لیزرهای پزشکی یا دندانپزشکی، ترخیص دستگاه های رادیوگرافی ،ترخیص دستگاه های ایکس ری بازرسی کالا نیاز به این مجوز داریم البته در خصوص بعضی از کالاها که خطر بیشتری دارند مجوز ورود و ترانزیت هم علاوه بر ترخیص کالا نیاز است.
ترخیص کالا و روال گمرکی متفاوت
ترخیص کالا روال پیچیده و قوانین متفاوتی دارد که این قوانین توسط هیات وزیران به نسبت نوع کالا و هدف از واردات یا صادرات کالا ، تدوین شده است. پس می توان گفت برای هر کالا قوانین متفاوت خواهد بود، این تنوع در قوانین و وابسته بودن آن به شرایط موجب سهولت کار ترخیص کالا شده است.
تمام این قوانین در اختیار وزارت اقتصاد و دارایی کشور قرار گرفته است و همچنین گمرک، باید تمام موارد مطابق با آن انجام شود درغیر این صورت غیر قانونی خواهد بود.
بعضی اصطلاحات در قوانین ترخیص کالا توضیح داده می شود.
وارد شدن قطعی کالا
به این معنی که کالای وارداتی قرار است در کشور مقصد باقی بماند و مصرف شود.
وارد شدن موقت کالا
بعضی کالا ها هستند که به صورت امانت به کشوری وارد می شوند و بعد از ترخیص کالا دوباره به کشور مبدا بر می گردد. این کالاها معمولا برای معرفی شدن در نمایشگاه و یا برای یک پروژه وارد کشور می شوند.
کالای مرجوعی در ترخیص
برخی محصولات هستند که وارد شدن آن ها به کشور خلاف قوانین می باشد، بنابراین نمی توانند در گمرک ترخیص شوند و دوباره کالا باز گردانده می شود. در مورد کالاهایی که دچار معایبی مس باشد نیز امکان همچین روندی برای عدم ترخیص کالا وجود دارد و ترخیص کار گمرک آن را باز می گرداند.
ترانزیت خارجی
در برخی جا به جایی ها بخش گمرک و ترخیص کالا فقط نظارت بر جا به جایی یک کالا را از مبدأ در خارج از کشور به مقصدی در خارج از کشور بر عهده دارد کالا صرفاً از خاک کشور ثالث عبور می کند.
ترانزیت داخلی
کالا از گمرکی به گمرک دیگر در داخل کشور جا به جا می شود و یک سری اقدامات برای وارد شدن قطعی ، ترخیص کالا غیر قطعی می شود.
صدور قطعی
صادرات برای برخی از کالاهای یک کشور انجام میشود و اقلام در کشور مقصد مصرف می شوند و ترخیص کالا قطعی انجام می شود.
صدور موقت
صادرات برخی کالاها به صورت موقت لنجام می شود و کالا پس از دوره ای به کشور مبدا باز می گردد.
استرداد حقوق ورودی
استرداد ماخذ زمان ورود کالا در خصوص کالای وارداتی که باید صادر شود.
ترخیص کالا گروه بازرگانی توسعه تجارت کژال (QZL)
گروه بازرگانی توسعه تجارت کژال (QZL) مفتخر است با سابقه ای بالغ بر ده سال و با دارا بودن شعب مختلف در مشهد، بندر عباس، دبی، گوانجو انواع خدمات بازرگانی از جمله مشاوره خرید، مشاوره حقوقی،مشاوره گمرکی و اعتبار سنجی شرکت های خارجی و حمل و ارسال منظم بار و خرده بار به صورت دریایی و هوایی را برای تجار و صنعتگران ایران اسلامی در سریعترین زمان و مناسب ترین هزینه ها انجام دهد.استفاده از آخرین مقررات بین المللی حمل و ترخیص کالا سبب شده تا کارشناسان ما بهترین و تخصصی ترین خدمات بازرگانی را به شما عزیزان ارائه دهند.
