تاریخچه بندرامیرآباد
منطقه ویژه اقتصادی بندرامیرآباد، بندرگاهی در شمال شهرستان بهشهر در شرق استان مازندران و فاصله ۵۱ کیلومتری شهرستان ساری می‌باشد. این منطقه با دارا بودن اراضی پشتیبانی وسیع برخورداری از زیر ساخت حمل و نقل مدرن چند وجهی، اسکله رو – روریلی و کامیون جهت ترانزیت و حمل یکسره کالا و قرار گرفتن در مسیر کریدور بین‌المللی ترانزیت شمال – جنوب و بهره مندى از موقعیت خاص و استثنایی توانسته نقش مهمی را در ابعاد ملی و منطقه ای ایفا نماید.
منطقه ویژه اقتصادی بندر امیرآباد بعنوان یکی از نمادهای توجه ایران به مقوله ترانزیت کالا و ایجاد زیرساختهای اساسی حمل و نقل درجهت رسیدن به استانداردهای جهانی و استفاده از حداکثر ظرفیت ترانزیتی کشور ، نقشی بسیار مهم با اهدافی بسیار بزرگ مانند کسب درآمد ارزی ، ایجاد اشتغال ، جذب سرمایه گذاری خارجی و بخش خصوصی ، افزایش نقش جمهوری اسلامی ایران در دریای خزر و ایجاد گذرگاه در شمال کشور را برعهده گرفته است.
عملیات احداث این مجتمع بندری بزرگ و مدرن از سال ۱۳۷۵ آغاز شد. استعدادهای بالقوه و امکانات متعدد آن موجب گردید در سال ۱۳۷۶ از سوی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد به عنوان منطقه ویژه اقتصادی به تصویب برسد. پس از پنج سال تلاش، اولین نشانه های بندری بزرگ پدیدار شد و در اردیبهشت سال ۱۳۸۰ فاز اضطراری بندر بدست مرحوم شهید دکتر دادمان، وزیر فقید وقت راه و ترابری افتتاح شد.
بندرامیرآباد در یک نگاه
- مساحت : ۱۰۶۰ هکتار
- تعداد اسکله: ۱۵ پست به طول ۲۶۰۰ متر
- ظرفیت پذیرش کالا : ۷,۵ میلیون تن در سال
- آبخور کشتی : ۵,۵ متر
- انبار رو باز : ۲۰۰ هکتار
- انبار سرپوشیده : ۶,۵ هکتار
- طول شبکه ریلی داخلی بندر : ۲۰ کیلومتر
مهمترین ویزگیهای بندرامیرآباد
بندرامیرآباد بندر نسل سوم کشور به عنوان بزرگترین بندر حاشیه دریای خزر افق جدیدی را در شکوفایی اقتصادی شمال کشور گشوده است. بندرامیرآباد را می توان یکی از موفق ترین بنادر در جذب سرمایه گذاری بخش خصوصی دانست. اراضی وسیع پشتیبانی ( ۱۰۶۰ هکتار) بهمراه امکانات زیر بنایی وصرفه اقتصادی ناشی از مزایای قانونی مناطق ویژه اقتصادی و معافیت مالیاتی برارزش افزوده بستر مناسب و امنی را جهت سرمایه گذاری بخش خصوصی داخلی و خارجی فراهم نموده است .
- بزرگترین بندرنسل سوم حاشیه دریای خزر
- تنها بندر شمالی متصل به شبکه ریلی کشور
- برخورداری از اسکله منحصر بفرد رو – رو ریلی
- بهره مندی از ۱۵ پست اسکله با ظرفیت ۷,۵میلیون تن
- ۱۰۶۰ هکتار اراضی پشتیبانی جهت سرمایه گذاری در زمینه های مختلف ( صنعتی ، تولیدی ، خدماتی و … )
- برخورداری از تجهیزات مدرن دریایی و بندری
- پایلوت غلات شمال کشور
- حلقه اصلی اتصال کریدور ترانزیت بین المللی شمال، جنوب ( INSTC)
کریدور شمال – جنوب ارتباط تجاری آسیا و اروپا
درسال ۱۹۹۳ وزرای حمل و نقل کشورهای اروپایی در اجلاس کمیسیون اروپا هلسینکی در ادامه تحولات کریدورهای ارتباطی آسیا و اروپا، مسیر دیگری را برای ارتباط تجاری قاره های آسیا و اروپا معرفی کردند.
کریدور جدید که کریدور شمال ـ جنوب نامیده می شود، علاوه بر برقراری ارتباط تجاری و ترانزیتی کشورهای شمال اروپا، منطقه اسکاندیناوی و روسیه با سایر کشورهای اروپایی، از طریق عبور از قلمرو ایران و با استفاده از بنادر ایران در خلیج فارس، تا حوزه اقیانوس هند و کشورهای جنوب شرقی آسیا امتداد می‌یابد.
کریدور شمال ـ جنوب که بخش مهمی از آن از خاک ایران می گذرد. درحال حاضر مهمترین و مناسب ترین حلقه ترانزیت کالا بین آسیا و اروپا به شمار می رود. این کریدور که درحال حاضر از حوزه اقیانوس هند (بندر بمبئی) آغاز و از طریق دریا به بندرعباس درجنوب ایران متصل می شود.
در داخل خاک ایران کالاها بوسیله حمل و نقل جاده ای و یا ریلی به بنادر شمال کشور (بندر انزلی و بندر امیرآباد) انتقال می یابند و سپس از طریق دریای خزر به بنادر آستاراخان و لاگان روسیه حمل می شوند. با تکمیل راه آهن قزوین ـ آستارا در قلمرو ایران ، امکان دسترسی جاده ای و ریلی به کشورهای منطقه قفقاز و روسیه نیز میسراست.
مسیر کریدور شمال ـ جنوب صرفه جویی قابل توجهی در زمان و هزینه حمل کالا
پیش از شکل گیری کریدور شمال ـ جنوب، صاحبان کالا و بازرگانان حوزه خلیج فارس و اقیانوس هند، برای ارسال کالاهای خود به اروپای مرکزی، شمال اروپا و روسیه، عموماً از مسیر دریا و آبهای آزاد استفاده می کردند. دراین شیوه حمل کالاها از طریق اقیانوس هند، دریای عمان، خلیج عدن، دریای سرخ و کانال سوئز به دریای مدیترانه راه می یابند.
کالاهایی که مقصد نهایی آنها جنوب روسیه و اوکراین است از طریق دریای سیاه به بندر اودیسا و کالاهایی که مقصد آنها اروپای شمالی و شمال روسیه است، با گذر از تنگه جبل الطارق، اقیانوس اطلس، دریای مانش و دریای بالتیک به شمال اروپا، هلسینکی و یا بندرسن پترزبورگ انتقال می یابند.
این شیوه حمل برای تبادل کالاهای تجاری بین کشورهای حوزه اقیانوس هند و شمال اروپا شیوه ای بسیار زمان بر و پرهزینه است. استفاده از مسیر کریدور شمال ـ جنوب، بخش وسیعی از کشورهای آسیایی و اروپایی می توانند به مبادله کالاهای تجاری خود بپردازند به طوریکه صرفه جویی قابل توجهی در زمان و هزینه حمل کالا میان این کشورها در پی داشته باشد.
کاهش زمان و هزینه حمل ویژگی مهم کریدور شمال – جنوب
کشورهای آسیایی و اروپایی می توانند در مسیر کریدور شمال ـ جنوب کالای خود را با سرعتی حدود دو برابر در مقایسه با مسیر کانال سوئز مبادله کنند. این امر با توجه به ایجاد کشورهای جدید در منطقه آسیای میانه و نیز شکل گیری بازارهای جدید جهانی در حوزه اقیانوس هند و خلیج فارس ، برای هر دو قاره آسیا و اروپا دارای اهمیت فراوانی است.
هزینه حمل کالاهای ترانزیتی میان کشورهای حوزه اقیانوس هند و شمال اروپا از طریق مسیر کریدور شمال ـ جنوب تا حدود ۳۰% نسبت به مسیرهای سنتی موجود ارزانتر است و کشورهای جنوب شرقی آسیا، آسیای مرکزی، خاورمیانه، حوزه اقیانوس هند و خلیج فارس و نیز شمال اروپا با پیوستن به کریدور حمل و نقل بین المللی شمال ـ جنوب که ازجمله کریدورهای چندوجهی است، می توانند از مزایای آن در حمل و نقل سریع و ارزان کالاهایشان بین آسیا و اروپا استفاده کنند.
ازجمله مزایای مهم این کریدور، تقاطع های متعددی است که با کریدورهای مختلف بین آسیای میانه و اروپا ازجمله تراسکا و آلتید دارد.
